Klacht tegen Openbaar Ministerie over onjuist toepassen discriminatieverbod en over stigmatiserende berichtgeving over woonwagenbewoners
De Stichting Sinti, Roma en Reizigers heeft een klacht ingediend bij de Nationale Ombudsman tegen het Openbaar Ministerie (OM). Het OM ontkent dat woonwagenbewoners volgens de wet moeten worden beschermd tegen discriminatie op grond van ras. Daarnaast vermeldde het OM in een nieuwsbericht onnodig de etniciteit van woonwagenbewoners, wat schadelijke stereotypering versterkt.
Stelselmatige discriminatie en antiziganisme
Woonwagenbewoners, waaronder Sinti, Roma en Reizigers, worden al jarenlang geconfronteerd met discriminatie en uitsluiting. Dit fenomeen, bekend als antiziganisme, is een structurele vorm van racisme die negatieve beeldvorming over deze groepen in stand houdt. Nationale en internationale instanties, zoals het College voor de Rechten van de Mens, hebben bevestigd dat woonwagenbewoners niet mogen worden gediscrimineerd op grond van ‘ras’ en daarom recht hebben op bescherming tegen discriminatie.
Onjuiste interpretatie van ‘ras’
Het OM stelt dat woonwagenbewoners niet voldoen aan de juridische definitie van ‘ras’. Deze interpretatie is volgens de Stichting onjuist. Uit uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en het College voor de Rechten van de Mens volgt dat het begrip ‘ras’ in juridische zin breder moet worden opgevat dan enkel etniciteit of huidskleur; ook culturele, etnische en andere groepskenmerken vallen hieronder. Op grond van zulke kenmerken mag niet worden gediscrimineerd.
Schadelijke beeldvorming door communicatie van het OM
In een nieuwsbericht van het OM werd een woonwagenkamp expliciet genoemd in relatie tot strafrechtelijke onderzoeken. Hierdoor wordt het ‘ras’ of de etniciteit van de verdachte gesuggereerd. Het benadrukken van dergelijke kenmerken is onnodig en onwenselijk, omdat het bijdraagt aan stigmatisering en bestaande vooroordelen versterkt.
Oproep tot verandering
Het OM moet het discriminatieverbod op gelijke wijze als nationale en internationale mensenrechtenorganisaties interpreteren en toepassen. Ook moet het OM zorgen voor zorgvuldigheid in de communicatie om stigmatisering van bevolkingsgroepen te voorkomen. Het OM heeft een publieke verantwoordelijkheid om te handelen binnen de juridische kaders die discriminatie tegengaan.
Vanwege het volgens de Stichting schadelijke effect van de berichtgeving van het OM op de gemeenschap van woonwagenbewoners, zijn in de klacht de gegevens, die kunnen herleiden naar de woonwagenlocatie, onleesbaar gemaakt.
Lees de volledige klacht tegen het Openbaar Ministerie via deze link.