Op 21 oktober vond een belangrijke zitting plaats op Sint Maarten. De actiegroep ‘SXM in support for Palestine’, ondersteund door PILP en het advocatenkantoor Brooks & Associates, verscheen voor de rechtbank in Philipsburg om een pleidooi te geven hun zaak tegen de overheid van Sint Maarten. De aanleiding? Een demonstratie, waarbij burgers hun solidariteit wilden uiten met de situatie in Palestina, werd volledig verboden. Dit is een historische zaak, omdat het de eerste keer is dat een rechter op Sint Maarten zich over het demonstratierecht buigt.
De afschuwelijke gebeurtenissen in Israël en Palestina hebben wereldwijd geleid tot demonstraties en marsen, waarin solidariteit wordt betuigd en wordt geëist dat er een einde komt aan het geweld. Een actiegroep op Sint Maarten wilde ook hun stem laten horen en organiseerde in november 2023 een vreedzame demonstratie om steun te uiten richting de Palestijnen. Deze demonstratie werd echter verboden door de autoriteiten.
Grote impact
Dit verbod had veel impact op de betrokken burgers op Sint Maarten. De woordvoerder van de actiegroep, Humera Alam, zegt er het volgende over:
“The Sint-Maarten Government does not understand how big the impact is of silencing people that peacefully want to express their concerns. Not only do they violate our basic rights as citizens in the Dutch Kingdom, but they create fear amongst the citizens by criminalizing their right to assemble.” – Humera Alam, woordvoerder actiegroep Sint Maarten
Fundamenteel mensenrecht
Deze zaak raakt aan fundamentele mensenrechten: het recht op vrije meningsuiting en vreedzame samenkomst. Advocaat Brenda Brooks van het kantoor Brooks & Associates op Sint Maarten benadrukt het belang van vreedzaam protesteren in een democratische maatschappij:
“The ability to peacefully protest is a cornerstone of any democratic society, and its protection is essential to ensuring that the voices of all citizens and residents are heard. By seeking a court ruling, we aim to affirm this right, setting a critical legal precedent that will benefit everyone in Sint Maarten.” – Brenda Brooks, advocaat Brooks & Associates
Historische zaak
Wat de zaak ook bijzonder maakt, is dat het de eerste keer is in de geschiedenis van Sint Maarten dat een rechter zich buigt over het demonstratierecht. Dit recht is vastgelegd in verschillende nationale en internationale verdragen, maar bijvoorbeeld ook in artikel 13 van de Staatsregeling van Sint Maarten. Burgers moeten zelf kunnen bepalen waar en hoe zij hun demonstraties organiseren. De rol van de overheid is hierin faciliterend: zij moet voorwaarden creëren waarin burgers hun grondrechten kunnen uitoefenen.
Demonstratierecht
Het demonstratierecht is zeer zwaarwegend. Slechts in zeer uitzonderlijke situaties kan dit recht worden beperkt, en zelfs dan moet de overheid feitelijk kunnen aantonen dat de beperking noodzakelijk is.
Demonstreren is een essentieel instrument voor burgers om invloed uit te oefenen op het politieke debat, en dit moet zonder onnodige inmenging van de overheid mogelijk zijn. Advocaat Jelle Klaas van PILP benadrukt dit:
“Het recht op protest is dus fundamenteel voor het functioneren van de democratische rechtsstaat. Het is, naast verkiezingen, de enige manier voor burgers om samen hun zorgen, ongenoegen en politieke denkbeelden in het openbaar te kunnen uiten.” – Jelle Klaas, advocaat PILP
Vervolg
Hoewel de bedoelde demonstratie op Sint Maarten inmiddels niet meer kan plaatsvinden, is het van groot belang dat de rechter bepaalt dat de beslissing van de overheid om deze demonstratie te verbieden onrechtmatig en onjuist was. Deze uitspraak zou een krachtig signaal zijn, niet alleen naar de betrokken burgers, maar ook naar de overheid. Het onderstreept dat het schenden van mensenrechten onacceptabel is en dat burgers te allen tijde op hun fundamentele rechten moeten kunnen rekenen.
De uitspraak in deze zaak wordt in november 2024 verwacht.
Lees het pleidooi demonstratierecht Sint Maarten van de advocaten hier.
Lees meer over de zaak demonstratierecht Sint Maarten hier.
