Rechter roept bewaarplicht telecommunicatie halt toe

Bekijk alles
maart 12, 2015
Nieuwsberichten
Vorige

DEN HAAG. De voorzieningenrechter heeft op 11 maart 2015 de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens buiten werking gesteld. Daarmee komt een einde aan de verplichting voor aanbieders van telefoon- en internetdiensten om de verkeers- en locatiegegevens van gebruikers gedurende zes tot twaalf maanden op te slaan. De wet maakte zonder beperking en waarborgen inbreuk op het recht op privéleven en het recht op bescherming van persoonsgegevens.

PILP was mede-eiser in deze zaak tegen de staat, omdat de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens ingrijpende gevolgen heeft voor de mensenrechten van iedereen die gebruik maakt van elektronische communicatiemiddelen, dus ook burgers waarop geen enkele verdenking van crimineel gedrag rust. Deskundigen van PILP en NJCM droegen bij aan de mensenrechtelijke argumentatie van de eisers.

Daarnaast lag er al een vernietigende Europese uitspraak over de EU-Dataretentierichtlijn, waarop de Nederlandse wet is gebaseerd, waar de Nederlandse staat weinig acht op sloeg. Ook dit – de keus om een vergaande inbreuk op de mensenrechten te laten voortbestaan zonder waarborgen – konden volgens PILP en NJCM niet door de beugel.

De Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens (2009) was gebaseerd op de EU-Dataretentierichtlijn uit 2006. De richtlijn kwam in reactie op de terreuraanslagen in Londen en Madrid in 2004 en 2005 en had als doel te garanderen dat bepaalde gegevens beschikbaar zouden zijn voor de bestrijding van ernstige criminaliteit. Op 8 april 2014 verklaarde het Hof van Justitie van de EU de Dataretentierichtlijn in zijn geheel en met terugwerkende kracht ongeldig. De Nederlandse overheid bleef de wet echter onverminderd toepassen.

De voorzieningenrechter stelt in zijn vonnis van 11 maart 2015 vast dat de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens in zijn huidige vorm een inbreuk vormt op het recht op eerbiediging van privéleven, familie- en gezinsleven, woning en communicatie en het recht op bescherming van persoonsgegevens (artikelen 7 en 8 van het EU-Grondrechtenhandvest), die niet beperkt is tot het ‘strikt noodzakelijke’ voor de bestrijding van (enkel) ernstige criminaliteit.

Om inmenging in deze fundamentele rechten te rechtvaardigen, zou de wetgeving objectieve criteria moeten bevatten die de toegang van de bevoegde nationale autoriteiten tot de gegevens en het latere gebruik ervan begrenzen. Hiervan is volgens de voorzieningenrechter geen sprake in de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens. Dat beperkt het gebruik van de gegevens weliswaar tot de opsporing en vervolging van strafbare feiten waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan of van terroristische misdrijven. Deze categorie bevat echter ook strafbare feiten die niet voldoende ernstig zijn om de inmenging te rechtvaardigen, zoals fietsendiefstal. Ook biedt de wet geen waarborgen om de toegang tot de gegevens daadwerkelijk te beperken tot hetgeen ‘strikt noodzakelijk’ is. Dit klemt volgens de voorzieningenrechter des te meer nu de toegang tot de bewaarde gegevens niet wordt onderwerpen aan een voorafgaande controle door een rechterlijke of onafhankelijke administratieve instantie. Het openbaar ministerie kan niet als een dergelijke onafhankelijke administratieve instantie worden aangemerkt, aldus de voorzieningenrechter.

Klik HIER voor de volledige tekst van de uitspraak van 11 maart 2015.

Klik HIER voor het persbericht van Privacy First, 11 maart 2015.

Klik HIER voor de volledige uitspraak van het Hof van Justitie EU van 8 april 2014.

Tags: ,
Vorige
Actueel

Gerelateerde berichten

Algemeenbelangzaak Campagne Toegang tot recht
september 2, 2025

‘Algemeenbelangzaken zijn in het algemeen belang’, Stichting PILP komt via campagne op voor algemeenbelangzaken

“Belangengroepen zouden ‘ondemocratisch’ via het recht hun ‘minderheidsstandpunten’ binnen willen halen en hun eigen ideeën doordrukken via de rechter. Rechters gaan op de stoel van de politiek zitten en rechters zijn activistisch.” Dit soort geluiden horen we steeds vaker in verband met algemeenbelangzaken. Stichting PILP voert veel algemeenbelangzaken over verschillende onderwerpen en voor verschillende organisaties, […]

Algemeenbelangzaak demonstratierecht Gemeente Amsterdam Noodverordening
augustus 28, 2025 Demonstratierecht

PILP vertegenwoordigt Amnesty en mede-eisers in zaak tegen demonstratieverbod Amsterdam

Amnesty International Nederland en zes individuen hebben de gemeente Amsterdam gedagvaard vanwege het algehele demonstratieverbod dat van 8 tot en met 14 november 2024 gold. Stichting PILP vertegenwoordigt hen in deze civiele zaak. Lees hieronder het volledige nieuwsbericht van Amnesty International Nederland: “Een algeheel demonstratieverbod is een paardenmiddel,” aldus Dagmar Oudshoorn, directeur van Amnesty International […]

blog islamofobie medewerkersblog movement lawyering
augustus 4, 2025 Islamofobie en surveillance

Medewerkersblog: Niet alleen in de rechtszaal

Niet alleen in de rechtszaal: Hoe moskeegemeenschappen het publieke verhaal wisten te keren Door dr. mr. Nawal Mustafa Tussen 2022 en 2025 kwamen geheime onderzoeken aan het licht die in opdracht van gemeenten, waaronder Delft en Veenendaal, zijn uitgevoerd bij lokale moskeeën. De onderzoeken werden uitgevoerd door NTA (Nuance door Training en Advies), zonder dat […]

Gerelateerde berichten

Onze Dossiers

Onze Dossiers

Samen voor rechtvaardigheid.

PILP is de juridische bondgenoot die groepen mensen belangeloos steunt in hun strijd voor rechtvaardigheid. Dat doen we door het geven van juridisch advies en, wanneer het zinvol is, door naar de rechter te stappen.

In de huidige samenleving wordt ons werk helaas steeds belangrijker. Met uw bijdrage kunnen we meer groepen mensen juridisch bijstaan en meer zinvolle processen voeren. Zo zorgen we samen voor een meer rechtvaardige maatschappij voor iedereen.