Delftse Al-Ansaar moskee behaalt belangrijke overwinning: rechtbank oordeelt dat gemeente met heimelijk onderzoek inbreuk maakte op grondrechten en dat moskee recht heeft op inzage
De moskee Al-Ansaar is in opdracht van de gemeente Delft heimelijk onderzocht door het commerciële onderzoeksbureau NTA. De gemeente weigert de moskee tot op de dag van vandaag inzage te geven in het door NTA opgestelde rapport. In een uitvoerig vonnis heeft de rechtbank Den Haag korte metten gemaakt met de argumenten van de gemeente om inzage te weigeren. De rechtbank maakt duidelijk dat de gemeente van begin tot eind verkeerd heeft gehandeld, en dat het aannemelijk is dat de gemeente onrechtmatig heeft gehandeld en grondrechten zijn geschonden. Dit is een belangrijk keerpunt in de lange strijd van de moskee en haar gemeenschap om erkenning en transparantie.
Aanleiding
In oktober 2021 onthulde NRC dat verschillende Nederlandse gemeenten, zonder deugdelijke aanleiding, in het geheim onderzoek hadden laten doen naar de lokale islamitische gemeenschappen in hun stad. Met geld verstrekt door de NCTV huurden zij NTA in, dat onder meer in het geheim observaties uitvoerde. “Oh nou ja, dat doen heel veel gemeenten en huppatee daar gaan we”, aldus de burgemeester van Delft in een gesprek met moskeebestuurders. Al-Ansaar wil weten wat NTA over haar gemeenschap heeft opgeschreven en op welke manier het onderzoek heeft plaatsgevonden. Dit is belangrijk omdat de moskee nooit een mogelijkheid tot wederhoor is geboden. Omdat de gemeente na herhaaldelijk verzoek weigert inzage te bieden in het onderzoek, heeft Al-Ansaar zich tot de rechter gewend.
Rechtbank: onderzoek NTA komt neer op heimelijk observeren van personen
Volgens de rechtbank komt het aan NTA opgedragen onderzoek neer op het heimelijk observeren van personen. Dit is altijd door de gemeente weersproken. De rechtbank oordeelt dat het vast staat dat medewerkers van NTA de lokale moslimgemeenschap in het nabij gelegen winkelcentrum hebben geobserveerd, en dat het niet valt uit te sluiten dat dit ook binnen de muren van de moskee is gebeurd. De gemeente heeft ook geen wettelijke bevoegdheid om zulk onderzoek te laten doen, aldus de rechtbank. Advocaat Paul Tjiam (Simmons&Simmons LLP): “Dit vonnis is een primeur: de rechtbank oordeelt dat deze heimelijke onderzoeken naar de moslimgemeenschap onrechtmatig zijn en een inbreuk maken op hun grondrechten. Het vonnis is van groot belang omdat het nu duidelijk is dat gemeenten dit onderzoek nooit hadden mogen doen en in de toekomst dus ook nooit meer zullen mogen doen.”
Recht op inzage via de rechter
Al-Ansaar is opgelucht dat zij nu eindelijk te weten komt wat er door NTA over haar gemeenschap is opgeschreven. Tegelijkertijd is de moskee teleurgesteld en verontwaardigd over de manier waarop de gemeente Delft met de situatie is omgegaan. Abdelmonaim Maanaoui, voorzitter van Al-Ansaar: “Het heimelijke onderzoek van gemeente Delft heeft voor ongelofelijk veel onrust, pijn en ongeloof gezorgd bij onze leden en bezoekers. Het is goed dat er nu eindelijk vast is komen te staan dat dit niet zo had mogen gebeuren. De uitspraak is een hele belangrijke erkenning voor ons. Wij verwachten dat de burgemeester nu eindelijk met excuses komt.”
De uitspraak (ECLI:NL:RBDHA:2025:1562) is te vinden via: https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatie/Rechtbanken/Rechtbank-Den-Haag/Nieuws/Paginas/Gemeente-Delft-moet-rapport-verstrekken-aan-Stichting-Al-Ansaar.aspx