“Belangengroepen zouden ‘ondemocratisch’ via het recht hun ‘minderheidsstandpunten’ binnen willen halen en hun eigen ideeën doordrukken via de rechter. Rechters gaan op de stoel van de politiek zitten en rechters zijn activistisch.” Dit soort geluiden horen we steeds vaker in verband met algemeenbelangzaken. Stichting PILP voert veel algemeenbelangzaken over verschillende onderwerpen en voor verschillende organisaties, gemeenschappen en groepen. PILP denkt dat algemeenbelangzaken in het algemeen belang zijn én een belangrijk onderdeel vormen van onze democratische rechtsstaat. Het inperken van dit recht is dus niet alleen slecht voor de cliënten en bondgenoten van PILP, maar voor de hele democratische rechtsstaat. Daarom is PILP een campagne gestart waarin we meer uitleg proberen te geven over algemeenbelangzaken en de vooroordelen erover proberen te weerleggen.
Achtergrond
De toegang tot de rechter is een fundament van onze democratie en rechtsstaat. Het stelt mensen, gemeenschappen en organisaties in staat om schendingen van fundamentele grondrechten te corrigeren via de rechter. Als de politiek te weinig naar bepaalde belangen kijkt, en bijvoorbeeld de belangen van grote bedrijven voor laat gaan op die van burgers, dan kan de rechter in sommige gevallen ingrijpen. Mensen kunnen individueel naar de rechter stappen, maar zaken in het algemeen of collectief belang kunnen soms impact hebben die individuen niet zouden kunnen behalen. Recente politieke ontwikkelingen bedreigen echter deze toegang tot de rechter.
Groepen en organisaties die met algemeen en collectief belang rechtszaken opkomen voor rechten, zoals een vakbond die opkomt tegen nepcontracten of een milieuorganisatie tegen de kap van een bos, worden verweten dat ze politiek zouden bedrijven via de rechter. Dat ze misbruik zouden maken van de rechtsstaat, dat het ondemocratisch zou zijn en dat ze een minderheidsbelang zouden doordrukken.
De kritiek op algemeenbelangzaken miskent echter hoe een democratische rechtsstaat werkt. De rechter dient – als rechterlijke macht – als aanvulling op de wetgevende en uitvoerende machten. De rechter is er dus om de wetten die door de overheid worden gemaakt te toetsen én daarmee om de fundamentele ondergrens van onze democratische rechtsstaat te bewaken. Deze ondergrens is van groot belang. Het voorkomt dat de Staat of bedrijven ongehinderd hun wil kunnen doordrijven en hun gang kunnen gaan. Burgers kunnen niet zo maar en zonder eerlijk proces strafrechtelijk veroordeeld worden, de overheid kan geen rechten afnemen van (specifieke) groepen en onze leefomgeving kan niet ongestoord vergiftigd worden door grote bedrijven.
Lancering campagne
Algemeebelangzaken zijn in het algemeen belang en vormen een cruciaal onderdeel van onze democratische rechtsstaat. PILP lanceert daarom vandaag de campagne ´Algemeen belangzaken zijn in het algemeen belang´, om zo aandacht te vragen voor en uitleg te geven over dit onderwerp. De campagne gaat van start door middel van een driedelige videoreeks over de waarde van toegang tot de rechter en algemeenbelangzaken in een democratische rechtsstaat. Met voorbeelden als de Urgenda-zaak en de juridische strijd tegen etnisch profileren vraagt PILP aandacht voor algemeenbelangzaken en laat ze zien wat er op het spel staat als maatschappelijke organisaties steeds moeilijker toegang krijgen tot de rechter.
Vandaag, op dinsdag 2 september, wordt de eerste video in de reeks gepubliceerd op de website en sociale media kanalen. In deze eerste video wordt uitgelegd op welke wijze de toegang tot de rechter onder druk staat en waarom dit een dreiging vormt voor de democratische rechtsstaat. Klik hier [voeg de link naar de campagnepagina toe] om de eerste video te bekijken.
De videoreeks bestaat uit drie korte afleveringen van elk circa één minuut. De eerste video zal vandaag op sociale media kanalen verschijnen. Video 2 en 3 zullen online worden geplaatst op 23 september en 7 oktober a.s. De reeks is te bekijken via de speciale campagnepagina: www.pilp.nu/algemeenbelangzaak.
Het is belangrijk dat deze – volgens ons – belangrijke boodschap wordt verspreid. Vertel daarom jouw netwerk over deze ontwikkelingen en/of deel onze berichten op jouw sociale media kanalen!
Klik hier voor meer informatie over onze campagne
Voor vragen over dit onderwerp is PILP bereikbaar via contact@pilp.nu of via 020 261 0191.
